Ateist Olmuş Müslümanla Muhabbet

“Maksat Muhabbet için ilk kiminle muhabbet etmemizi istersiniz?” diye sormuş, sizler de “ateist olmuş bir Müslüman”la muhabbet etmemizi istemiştiniz. Sizin için aradım ve sonunda muhabbet için “ateist olmuş bir Müslüman” buldum.

Nasıl buldun derseniz, anlatayım: İnternette muhabbet edecek bir ateist ararken, üniversitede aynı sıraları paylaştığım bir arkadaşımdan mesaj geldi. Mesajı okuduğumuzda, dört yıldır aynı sıraları paylaştığım arkadaşımın ateist olduğunu ve bu konuda muhabbet edebileceğini öğrendim. Hal böyle olunca daha fazla aramaktansa muhabbete başlamayı doğru buldum…

Merhaba, ben seni tanıyorum ama okuyucular tanımıyorlar. Kendinden bahsetmek ister misin? Sen kimsin?

Ben İrem, 23 yaşında bir üniversite öğrencisiyim. Bu kadar bilgi şimdilik yeterli bence.

Resmi rakamlara göre nüfusunun neredeyse tamamı Müslüman olan bir ülkede yaşıyoruz. Sanırım ailen de Müslüman. Müslüman bir ülkede, Müslüman bir ailede nasıl oldu da ateist oldun?

Evet, Müslüman bir ülkede Müslüman bir ailede dünyaya geldim. Ailem Müslüman ama İslamın tüm ritülellerini yerine getirdiklerini söyleyemeyiz. Ailemdeki en dindar kişi, bütün zamanını ya uyuyarak ya da ibadet ederek geçiren anneannem; onun da özel bir teşviki olmadı.

İlkokulda iken, mahalleden arkadaşlarım gidiyor diye Kuran kursuna gitmiştim ve yalnızca 3 gün dayanabilmiştim. Ortaokuldayken de anneanneme özenip, onunla teravih namazlarına giderdim. Hiçbir şey bilmezdim, anneannemin arkasına geçer, o ne yaparsa aynısını yapardım. Din derslerinde zorla ezberletilen sureler ve dualar dışında, dinle kişisel bir ilintim olmadı bir daha.

Peki ne zaman kendine “ben ateistim” dedin?

Lisede, lise son sınıfta.

Buna neden olan bir olay mı oldu?

Zaten her zaman şüpheciydim ve kendini Müslüman addeden bazı insanların ikiyüzlü davranışları, dini kullanarak ulaşılan mevkiler, tarih boyunca din uğruna yapılmış savaşlar ve bunun gibi birçok etken yüzünden dinden soğumuştum.

Lisedeyken ateist bir arkadaşım sınıfa Turan Dursun’un Din Bu serisinden bir kitabı getirmişti. Bu kitabı okuduğumda, dini argümanlara karşı şüphe duyan tek kişinin ben olmadığımı gördüm. Hemen ardından Turan Dursun’un, İlhan Arsel’in ve Erdoğan Aydın’ın konuyla ilgili kitaplarını okudum. Daha sonra birkaç Kuran çevrisini karşılaştırmalı olarak okudum ve düşüncelerimi temellendirmiş oldum.

Bu kitaplar hayata dair temel soruların cevaplarını bulabildin mi? Mesela neden ve nasıl var olduğumuza din kitaplarında cevap bulabiliyoruz. Peki ya ateistler bu sorularının cevabını nerede buluyor?

Bahsettiğim kitapların hayata dair sorulara cevap verme iddiası yok, ateizmin de böyle bir iddiası yok. Bu kitaplarda özetle, İslamın bize anlatılmayan yüzü anlatılıyor. Tanrının olmadığının kanıtlanmaya çalışılması gibi bir amaç yok.

Kendi adıma konuşayım, ben cevaplarımı bilimde arıyorum.

Ailenenin ateist olduğundan haberi var mı?

Evet, hatta nüfus cüzdanımdaki din hanesini sildirmeye babamla gittik. O haneyi sildirmeyi uzun zamandır istiyordum ama böyle bir şeyin mümkün olup olmadığından emin değildim. Aslında çok kolay bir işlemmiş. Oradaki memurların yönlendirmesiyle basit bir dilekçe yazdım, nüfus cüzdanı parası olan 5 lirayı ödedim ve yepyeni kimliğime kavuştum.

Memurlara nüfus cüzdanındaki din hanesini sildirmek istediğini söylediğinde, memurların tepkisi nasıl oldu?

İşlemi gerçekleştiren nüfus memuru klasik, “Hiç mi inanmıyorsun?”, “Ya varsa?” sorularını tekrarladı. Başka bir arkadaşım din hanesini sildirmek için gittiğinde oradaki memur böyle bir işlemin yapılamayacağını iddia etmiş, arkadaşım bunun yıllardır yapılan bir işlem olduğunu söyleyince silmek zorunda kalmış. Memurun insiyatifine kalmış ne kadar uğraşacağınız.

Bir de din hanesini sildirince resmi dairelerde sorun yaşanacağı gibi bir çekince var. Ben bir sorun çıksın diye heyecanla beklerken, kimsenin gözüne bile takılmadı açıkçası. Arkadaşımda da aynı şekilde.

Ailen senin ateist olduğunu öğrendiğinde nasıl bir tepki verdi?

Babam hiçbir şekilde karışmadı, annem de arada sırada “Olur mu öyle şey” der yalandan. Bu konuda bir şey deme haklarının olmadığının farkındalar.

Çok ateist arkadaşın var mı?

Arkadaşlarımı Müslüman/Ateist/Deist/Budist/Pastafaryan/Scientolojist diye ayırmadığımdan sayım yapmadım.

Peki sence topluma kendinizi anlatmak için ateist arkadaşlarınla bir araya gelip, örgütlenmeniz gerekmez mi?

Hayır.

Neden? Toplumun ateist algısını nasıl değiştirebilirsiniz? Ya da böyle bir kaygınız var mı?

Benim böyle bir kaygım yok. Dini görüşlerin bir kimlik olarak insanın üzerine yapışmasını değil, kalpte kalması gerektiğini düşünüyorum.

İkincisi, toplumun algısının değişmesi, örgütlenmeyle değil toplumun eğitim seviyesinin yükselmesiyle olacak bir şey. Gelişmiş ülkelerde bırakın din uğruna yapılan kıyımları, kimse kimsenin dini görüşünü önemsemiyor bile.

Peki, Türkiye’de problem haline getiriyorlar mı?

Türkiye’de ben kimsenin rahat bir şekilde “ben ateistim” diyebildiğini düşünmüyorum, ben dahil. Turan Dursun gibi bir aydının sırtından 7 kurşunla öldürülmesi bunu göstermiyor mu? İnsanlar sırf bazı kesimlerin tepkisini çekmemek için, içlerinden gelmese bile sözlerinin arasına dini sözleri sıkıştırıyor.

Dinsizlik, bir siyasi görüş gibi algılanıyor. Ateizmin zihinlerde oluşturduğu imge nedense olumsuz olduğundan ateistim diyen insanın, ahlaksız yalancı, sahtekar vs. olduğu düşünülüyor. “Kafir”, “Allahsız kitapsız”, “zındık”, “imansız” gibi sözcükler hakaret olarak kullanılıyor.

Sanırım toplumun geneli tarafından ateistlere saygı duyulmadığını düşünüyorsun?

Mesela “oruç tutana gösterilen saygı”, oruç tutmayana gösterilmiyor. Ramazan’da açık olan restoran, bar vs. bulmak kimi şehirlerde zorken, kimi şehirlerde imkansız. İnançsızlıklarından dolayı oruç tutmayanlar, sırf toplum baskısına maruz kalmamak için oruç tutan arkadaşlarının yanında bir şey yiyemiyor, oruç tutuyormuş gibi iftar yapıyor.

Ülkemizde Müslümanların dinlerini yaşama özgürlüğü varken, inançsızların dinsizliklerini yaşama özgürlüğü kısıtlanıyor.

Hayatından dini çıkartman bir boşluk oluşturmadı mı?

Eskiden beri çok imanlı bir Müslüman değildim, sadece öyle olmamız gerektiği aşılanmıştı. Dolayısıyla bir boşluk hissetmedim.

Ateist arkadaşların var mı, diye sordum ama cevap alamadım. Twitter’dan gelen benzer bir soru: Ateist arkadaşlarınla neler yapıyorsunuz, düzenli sohbetleriniz, buluşmalarınız oluyor mu?

Aa, elbette ki! Her ayın yedisinde Hamitler yakınlarındaki terk edilmiş bir fabrikada maskelerimizi ve cübbelerimizi giyip, dinsizlik ayini yapıyoruz. Çok ahlaksız şeyler dönüyor, bir bilseniz… Kafirlikten aldığım tadı hiçbir şeyden almıyorum…

Şaka yaptığını söyle bence, ciddiye alınabilir bu.

Şaka yapıyorum tabii ki…

Hiç ateist olduğun için kötü bir muameleyle karşılaştın mı?

Kötü muamele değil ama aynı sorularla ellinci kez muhatap olmak, bilmem kaçıncı kez aynı açıklamaları yapmak yeterince sıkıcı. Ben biraz da şanslıyım sanırım, şimdiye kadar Ramazan’da oruç tutmadığım veya namaza gitmediğim için kimseden dayak yemedim, bilmem anlatabiliyor muyum?

Anlıyorum… İnternetteki ateist topluluğu hakkında ne düşünüyorsun, peki? Muhabbet edecek birilerini ararken, internette birçok ateist formu gördüm. Senin bu forumlara üyeliğin var mı?

Kendimi dini görüşlerimle tanımlamadığım için ateist forumlarına üye değilim, yalnızca Turan Dursun’un www.turandursun.com adresindeki sitesine üyeyim.

Ateistlerin toplumun geneli tarafından yeteri kadar tanındığını düşünüyor musun?

Hayır, tanınsa ateistler hakkında bu denli önyargılı olunmazdı. Etkiye tepki olarak toplum ateistlere cephe aldıkça ateisler de kendilerini gösteremiyor.

Peki topluma neler söylemek istersin? Toplum neyi yanlış biliyor da size karşı önyargılı oluyor?

Toplum, İslamı alternatifsiz olarak görüyor. Diğer dinler veya ateizm hakkında bir şeyler okumak bile günah olarak algılanıyor. Önce bunun değişmesi lazım. Kimse din değiştirsin veya ateist olsun demiyorum; ama karşındakini de dinlemek gerek, empati şart.

Hiç “Aman Allah’ım” ya da “Allah’ım yardım et” dediğin oldu mu? Mesela bir deprem anında ya da zor durumda kaldığın başka bir anda?

Hayır, bir tek “Allah belanı versin” derken ikilem oluyordu, ona da “evrim belanı versin” diye bir çözüm bulduk arkadaşlarla…

Ateizmin gelecekte nerede olacağını düşünüyorsun? Ateistlerin sayısında bir artış ya da azalış bekliyor musun?

Toplumun algı düzeyi genişledikçe, zaten var olan ateistler kendilerini daha rahat açıklayabilecek. Bu da kafasında bir takım şüpheleri olanları cesaretlendirecektir diye düşünüyorum.

Son olarak, en fazla karşılaştığını düşündüğümüz soru: Peki ya tanrı varsa? Ne olacak ateistlerin hali?

Tanrının var olduğunu varsaysak bile münafıkların; inanmayanlardan daha kötü bir durumda olacaklarını söylüyor Kur’an. Dürüst olmak en büyük erdem değil midir?